Sociocratie 3.0
Sociocratie 3.0
Sociocratie 3.0 - ook wel S3 genoemd - is een methodologie of ‘sociale technologie’ die zelfsturing en zelforganisatie faciliteert. Het biedt een hedendaags antwoord op actuele uitdagingen in gemeenschappen, organisaties en teams: een lerende en stromende organisatie worden waarin alle wijsheid wordt benut.
We willen nóg meer eigenaarschap opnemen en het leiderschap verder verdelen, maar we missen hiervoor vaak het juiste gereedschap. S3 kan helpen om met minimale ingrepen maximaal effect te sorteren op het gebied van de vergadercultuur en onderlinge verbinding, de beslissingsdynamieken en het organiseren van co-creatie en governance. Ook in een digitale context.
S3 is een toegankelijke manier om meer gelijkwaardigheid te organiseren, inspraak te regelen en invloed te verdelen in een organisatie. Het is gebaseerd op eenvoudige onderliggende principes die ervoor zorgen dat er een cultuur van vertrouwen ontstaat waarin mensen slimmer, effectiever en duurzamer kunnen samenwerken.
Het menu van S3 bestaat uit een krachtige verzameling van principes en flexibel inzetbare processen voor oa. rolselectie, afvaardiging, evaluatie, cocreatie en gedragen beslissingen. Een ander groot voordeel van Sociocratie 3.0 is dat het concrete handvaten biedt om een heldere organisatiestructuur met afgebakende beslissingsbevoegdheden en rolduidelijkheid te creëren en feedback systemen op te zetten die de afvaardiging, doorstroming en afstemming tussen de verschillende domeinen voorzien.
Meerwaarde
Het toepassen van de filosofie achter Sociocratie 3.0 leidt tot een groter persoonlijk en collectief bewustzijn en een groeiend respect en welbevinden in het team. Omdat elke stem gelijkwaardig wordt behandeld, de aanwezige wijsheid ten volle wordt benut en de principes van S3 een groot zelfcorrigerend vermogen bezitten, wat wil zeggen dat we ons in de toepassing ervan volwassener gaan gedragen.
Ze vergen een aanpassing van bestaande gewoontes, maar na een aanvankelijke vertraging zorgen ze al snel voor meer effectiviteit en snelheid, slimmere besluitvorming en wendbaardere werkmethoden. Ze zorgen er ook voor dat we leren ‘navigeren op spanningen’ en afwijkende perspectieven niet meer uit de weg hoeven gaan. S3 toepassen is geen techniek aanleren, maar een filosofie van ‘both and more’ omarmen.
Alle processen zijn helder en transparant, maar het helpt in het begin als ze begeleid worden door een ervaren en externe facilitator. Na verloop van tijd kun je het als organisatie zelf. De facilitator-rol kan dan een beurtrol zijn. S3 is vrij en naar eigen goeddunken te gebruiken, mits de CC licentie gerespecteerd wordt.
Waarom Sociocratie 3.0?
het geeft iedereen het gevoel gehoord en betrokken te zijn
het vergroot het bewustzijn, respect en de gelijkwaardigheid in samenwerking
het gebruikt de aanwezige, collectieve wijsheid optimaal
het is praktisch gereedschap voor zelforganisatie en zelfsturing
het regelt peer werking en evaluatie op een aangename, gedragen manier
het organiseert het werk transparant en op uitnodiging
het vergroot het eigenaarschap van elk lid van de organisatie
het brengt ‘precies genoeg governance’, zonder te ‘over-engineeren’
het zorgt voor flexibiliteit en wendbaarheid in complexiteit
het zorgt ervoor dat er in lijn met de purpose van de organisatie gewerkt wordt
het is een zachte manier om cultuurverandering te bereiken
het brengt meer geluk, veerkracht, gedeeld leiderschap en impact in de organisatie
Hoe begin je ermee?
Er zijn een aantal focusgebieden aan te duiden voor organisaties die S3 willen integreren in hun manieren van samenwerken. Als je S3 gaat omarmen en toepassen in je eigen team of organisatie ontwikkel je stap voor stap de volgende praktijken:
Navigeren via spanningen
Aanwezige drivers benoemen en beantwoorden, drivers transparant delen in de organisatie. Het juiste antwoord op een driver leren vinden.
Slimme vergaderpraktijken toepassen
Check in/out, meetings faciliteren, afspraken maken en evalueren, voorstellen cocreëren, beslissingen nemen in consent. Groeien in je rol als facilitator.
Leidende principes en basishoudingen leven
Regelmatig nagaan of en hoe jullie de sociocratische basisprincipes leven, bijvoorbeeld elke maand focus op een van de 7 principes, regelmatig hierop reflecteren, acties afspreken. Elkaar tijdens het werk hieraan herinneren en hierop aanspreken.
Werken in rollen en domeinen
Domeinen identificeren, bevolken en evalueren middels regelmatige peer reviews. De hieruit ontstane ontwikkelplannen opvolgen. Regelmatig een team peer review doen.
Flexibele organisatie cultuur aannemen
Je organisatiestructuur inrichten op basis van een hiërarchie van drivers. Zorgen voor informatiedoorstroming en inspraak. Afvaardiging van domeinen organiseren in een delegate cirkel.
Transparant het werk doen
Het werk transparant organiseren, prioriteren en opnemen aan de hand van een operations backlog. Taken doorgeven aan de hand van drivers. Reviews en retrospectives doen over projecten en samenwerkingen.
Governance doen
Belangrijke beslissingen en voorstellen maken in governance meetings. Oefenen met consent besluitvorming. Een governance backlog bijhouden.
Een logboek bijhouden
Afspraken noteren en evalueren. Evaluatiemomenten opvolgen en inplannen op meetings.
Je persoonlijk leiderschap vergroten
Het patroon artful participation naleven. Waarde zien in de tegenovergestelde mening. Je eigen voorkeuren opzij zetten. Zo diep mogelijk inchecken en transparant zijn.
Je kennis van S3 uitbreiden
De practical guide lezen en up to date blijven. Oefenen en experimenteren met patronen die nuttig kunnen zijn. Deelnemen aan S3 community events zoals Meetups helpt zeker ook ;-).
James Priest en Lili David hebben vanuit hun organisatie Thrive in Collaboration een heleboel video’s op hun You Tube kanaal staan waarin Sociocratie 3.0 en S3 patronen worden uitgelegd en voorgedaan.